KEİ Nedir?
KEİ açılımı Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatıdır. KEİ, 25 Haziran 1992 tarihinde bölge ülkelerinin Devlet ve Hükümet Başkanları tarafından İstanbul Zirvesi Deklarasyonu ve Boğaziçi Bildirisi’nin imzalanmasıyla çok taraflı siyasi ve ekonomik girişimin benzersiz ve umut verici bir modeli olarak ortaya çıkmıştır. KEİ’nin Amacı; ekonomik işbirliği yoluyla bölgesel istikrarı artırmaktır.
Tarım ve tarımsal sanayi, bankacılık ve finans, organize suçlarla mücadele, kültür, gümrük konuları, eğitim, acil yardım, enerji, çevre koruma, istatistiki veri ve ekonomik bilgi değişimi, sağlık ve eczacılık, bilgi ve iletişim teknolojileri, kurumsal yenilenme ve iyi yönetişim, bilim ve teknoloji, KOBİ’ler, turizm, ticaret ve ekonomik kalkınma ve ulaştırma, Örgüt çerçevesindeki başlıca işbirliği alanları arasındadır.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği, Birleşmiş Milletlerde, Enerji Şartı Sekreteryasında ve Tuna Komisyonunda Gözlemci Statüsüne sahiptir. Karadeniz Ekonomik İşbirliği üye devletleri arasında ve üçüncü taraflarla imzalanan çeşitli ikili ve çok taraflı Anlaşmalar ile Mutabakat Zabıtları yürürlüktedir.
Table of Contents
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Merkezi
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Uluslararası Daimi Sekreteryası (KEİ PERMİS) – Mart 1994’te İstanbul’da kurulmuştur.
Adres: Darüşşafaka Cad. Seba Center, İş Merkezi, No.45 Kat 3, İstinye 34460 Sarıyer-İstanbul, Türkiye
telefon – 90 212 229 63 30-35
faks – 90 212 229 63 36
e-posta – info@bsec-organization.org
web sitesi – http://www.bsec-organization.org/
KEİ Üyeleri – (13)
Üyeleri arasında etkileşimi ve uyumu teşvik etmenin yanı sıra Karadeniz bölgesinde barış, istikrar ve refahı sağlamayı, dostane ve iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etmeyi amaçlayan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, bugün 13 Üye Devlet için çok çeşitli alanlarda bir işbirliği forumu olarak hizmet vermektedir:
Üyeleri: Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Gürcistan, Yunanistan, Moldova, Kuzey Makedonya, Romanya, Rusya, Sırbistan, Türkiye ve Ukrayna.; not – Kuzey Makedonya katılım sürecindedir.
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, üye olmak isteyen ve KEİ Şartı’nda belirtildiği üzere KEİ’nin ilke ve hedeflerini yerine getirmeye muktedir ve istekli olduğu kabul edilen her devlete açıktır.
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, karşılıklı ilgi alanına giren çeşitli konularda işbirliği yapmak isteyen üçüncü taraflarla (Devletler, Uluslararası Örgütler ve Kurumlar) ilişkileri teşvik etmektedir.
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’nde Gözlemci veya Sektörel Diyalog Ortağı Statüsü, talep üzerine, KEİ’nin çalışmalarına pratik ve değerli katkılarda bulunmaya hazır olduğunu ifade eden herhangi bir Devlete veya Uluslararası Kuruluşa açıktır.
KEİ Gözlemci Üyeleri – (16)
Avusturya, AB, Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonu, Hırvatistan, Çekya, Mısır, Enerji Şartı Sekretaryası, Almanya, Macaristan, Uluslararası Karadeniz Kulübü, İsrail, İtalya, Polonya, Slovakya, Tunus, Amerika Birleşik Devletleri
KEİ’nin Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütüne Dönüşmesi
Tüzüğünün 1 Mayıs 1999 tarihinde yürürlüğe girmesiyle KEİ, uluslararası hukuki bir kimlik kazanmış ve tam teşekküllü bir bölgesel ekonomik örgüt olan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne dönüşmüştür.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği ÖrgütüBÖLGESİ HAKKINDA BİLGİLER
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, yaklaşık 20 milyon kilometrekarelik yüzölçümü ile Karadeniz’e kıyısı olan devletlerin topraklarını, Balkanları ve Kafkasları kapsayan bir coğrafyayı kapsamaktadır. KEİ bölgesi iki kıta üzerinde yer almaktadır;
- 350 milyondan fazla insanın yaşadığı bir bölgeyi temsil etmektedir.
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü bölgesinin toplam ticaret cirosu 1,5 trilyon ABD Doları ve nominal birleşik GSYİH’si 2,95 trilyon ABD Doları civarındadır.
- Basra Körfezi bölgesinden sonra ikinci en büyük petrol ve doğal gaz kaynağıdır ve zengin kanıtlanmış mineral, metal ve diğer doğal kaynak rezervlerine sahiptir;
- Avrupa’nın başlıca ulaşım ve enerji transfer koridoru haline gelmektedir.
- Tüzüğünün 1 Mayıs 1999’da yürürlüğe girmesiyle uluslararası yasal bir kimlik kazanmış ve tam teşekküllü bir bölgesel ekonomik hükümetler arası örgüte dönüşmüştür: Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, 13 Üye Devletin ekonomik çıkarlarına hizmet etmektedir.
- KEİ yaklaşık 20 milyon km²”lik bir alanı ve 350 milyon kişilik bir pazarı birleştirmektedir. KEİ bölgesinin genel ticaret hacmi 1,4 trilyon ABD Doları civarındayken, KEİ içi ticaret hacmi 375 milyar Dolar civarına ulaşmıştır.
İLKE VE HEDEFLERİ
- Dostluk ve iyi komşuluk ruhu içinde hareket etmek ve Üye Devletler arasında karşılıklı saygı ve güveni, diyalog ve
işbirliğini geliştirmek; - Uluslararası hukuk ilke ve kuralları temelinde ikili ve çok taraflı işbirliğini daha da geliştirmek ve çeşitlendirmek;
- İş ortamının iyileştirilmesi ve ekonomik işbirliği sürecine doğrudan dahil olan işletmelerin ve şirketlerin bireysel ve kolektif girişimlerinin teşvik edilmesi için harekete geçmek;
- Üye Devletlerin uluslararası örgütlere veya bütünleştirici veya diğer nitelikteki kurumlara üyeliklerinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere uluslararası yükümlülüklerine aykırı olmayacak ve üçüncü taraflarla ilişkilerinin geliştirilmesini engellemeyecek şekilde ekonomik işbirliğini geliştirmek;
- İlgili Üye Devletlerin özel ekonomik koşullarını ve çıkarlarını dikkate almak;
- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütüekonomik işbirliği sürecine diğer ilgili devletlerin, uluslararası ekonomik ve mali kuruluşların, işletmelerin ve şirketlerin katılımını daha fazla teşvik etmek.
İŞBİRLİĞİ ALANLARI
Çalışma Gruplarımızın dikkatini ve ilgisini çeken çok çeşitli alanlar bulunmaktadır:
⚫ Tarım ve Tarımsal Sanayi
⚫ Bankacılık ve Finans
⚫ KEİ-AB İşbirliği
⚫ Organize Suçlarla Mücadele
⚫ Kültür
⚫ Gümrük Konuları
⚫ Eğitim
⚫ Acil Yardım
⚫ Enerji
⚫ Çevre Koruma
⚫ İstatistiksel Veri ve Bilgi Değişimi
⚫ Sağlık Hizmetleri ve Eczacılık
⚫ Bilgi ve İletişim Teknolojileri
⚫ Kurumsal Yenilenme ve İyi Yönetişim
⚫ Bilim ve Teknoloji
⚫ KOBİ’ler
⚫ Turizm
⚫ Ticaret ve Ekonomik Kalkınma
⚫ Nakliye
Yapısı ve Çalışma Usülleri
- Zirve Toplantıları: Üye Devletlerin Devlet veya Hükümet Başkanları ihtiyaç duyulduğunda bir araya gelebilirler.
Genellikle her beş yılda bir toplanırlar. - Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütünün başlıca düzenli karar alma organı, yılda iki kez toplanan Dışişleri Bakanları Konseyidir.
Bakanlar Kurulu, İçtüzüğe göre uzlaşmanın zorunlu olmadığı durumlarda bile tüm konularda uzlaşma sağlamayı
amaçlar. - Kıdemli Memurlar Komitesi, Dışişleri Bakanlarını temsil eder, onlar adına hareket eder ve yılda dört kez toplanır.
- Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından kurulan Yardımcı Organlar (Çalışma Grupları ve Uzman Grupları), Konsey
tarafından belirlenen görevlerini yerine getirmekte, ortak projeler hazırlamakta ve Grupların ilgili alanlarında
bunların uygulanmasını takip etmektedir.
KEİ çerçevesinde yürütülen tüm faaliyetler, KEİ işlemlerinin düzgün bir şekilde yürütülmesinin yanı sıra Konsey
tarafından kabul edilen Karar ve Kararların uygulanmasını da sağlayan Dönem Başkanlığı tarafından koordine
edilmektedir. Dönem Başkanlığı, İngiliz alfabetik sırasına göre her altı ayda bir Üye Devletler arasında dönüşümlü
olarak gerçekleşmektedir.
KURUMSAL ORGANLAR:
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Uluslararası Daimi Sekreteryası (PERMIS)
- PERMIS, Genel Sekreter tarafından yürütülen Ofis Başkanlığının yetkisi altında faaliyet göstermektedir.
- PERMIS Mart 1994’te İstanbul’da kurulmuştur.
- KEİ Daimi Temsilciliği Genel Sekreteri (2021-2024): Büyükelçi Lazar COMANESCU
Proje Geliştirme Fonu (PDF):
2004 yılından bu yana KEİ Proje Geliştirme Fonu (PDF), KEİ Çalışma Gruplarının rehberliğinde önemli bölgesel projelerin ön fizibilite çalışmalarına hibe sağlamaktadır. PDF, en az üç KEİ üye devletinden ortakları olan projelere 30.000 Avro’ya kadar hibe verebilir.
Proje Yönetim Birimi (PMU)
2014 yılında KEİ Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından kurulan PYB, Örgütün proje odaklı karakterinin teşvik edilmesine öncülük etmektedir. PYB, projeler geliştirmek, planlamak ve uygulamak için kurum içi kapasiteleri bir araya getirmekte ve KEİ’nin kaynak yaratma çabalarında öncü rol üstlenmektedir.
Karadeniz Proje Tanıtım Aracı
Rusya Federasyonu’nun 1 milyon ABD Doları tutarındaki gönüllü katkısıyla kurulmuştur; özellikle küçük ve orta ölçekli
işletmeleri kapsayan bölgesel işbirliğini ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik eden KEİ PERMIS ve BSTDB projelerine
yöneliktir.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA)
Merkezi İstanbul’da bulunan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi (KEİPA), bölgedeki işbirliği ve
ortaklığın güçlendirilmesi için ortak destek sağlamak amacıyla Üye Devletlerin Ulusal Parlamentolarının temsilcilerini
bir araya getiren Karadeniz Ekonomik İşbirliği sürecinin parlamenter bileşenidir.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü İş Konseyi (KEİ İş Konseyi)
Karadeniz bölgesindeki iş ortamının yerel iş adamlarının yararına sürekli olarak iyileştirilmesi ve yabancı yatırımların çekilmesine yardımcı olmak amacıyla lobi faaliyetlerinde bulunmayı amaçlayan uluslararası, hükümet dışı ve kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası (KTKB)
Merkezi Selanik’te bulunan Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası (KTKB), KEİ’nin ilk on bir kurucu üyesi tarafından kurulan uluslararası bir finans kurumudur. Banka, ticaret ve proje finansmanı, kalkınma projeleri için garantiler ve öz sermaye sağlayarak ve üye ülkelerdeki hem kamu hem de özel iĢletmeleri destekleyerek ekonomik kalkınmayı ve bölgesel iĢbirliğini desteklemektedir.
Uluslararası Karadeniz Araştırmaları Merkezi (ICBSS)
Merkezi Atina’da bulunan Uluslararası Karadeniz Araştırmaları Merkezi (ICBSS), ikili bir işleve sahip, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur: Karadeniz bölgesine odaklanan bağımsız bir araştırma ve eğitim kurumudur ve aynı zamanda bir düşünce kuruluşu olarak hizmet veren bir KEİ Kuruluşu’dur.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü İstatistiki Veri ve Ekonomik Bilgi Değişimi Koordinasyon Merkezi-(BCCESDEI)
Merkezi Ankara “da bulunan Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü İstatistiki Veri ve Ekonomik Bilgi Değişimi Koordinasyon Merkezi (BCCESDEI), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bünyesinde bir birim olarak kurulmuştur. Merkezin amacı, üye devletler için istatistik ve ekonomik bilgileri toplamak, koordine etmek ve yaymaktır.
ÖZETLE:
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, geniş Karadeniz bölgesinde ekonomik işbirliği ve anlayışı teşvik eden en eski, en temsili, kapsayıcı ve kurumsal olarak olgun bölgesel hükümetler arası oluşum olmaya devam etmektedir.
